Nowogród Wielki: archeolodzy odkryli kompletny XII-wieczny list na brzozowej korze

29 grudnia 2021, 12:54

Na początku grudnia naukowcy z Instytutu Archeologii Rosyjskiej Akademii Nauk rozpoczęli prace w historycznym centrum Nowogrodu Wielkiego; ma to związek z przebudową Centrum Morskiego im. Kapitana Nikołaja Gienadiejewicza Waruchina. Odkryto wiele cennych przedmiotów, w tym XII-wieczny list na brzozowej korze, którego autor pyta niejakiego Dobrosza o kwotę, jaką należy zapłacić za świadczenie usług administracyjnych. List zachował się w gliniastej glebie, chroniącej przed dostępem tlenu.



Trzy nowe egzotyczne hadrony w Wielkim Zderzaczu Hadronów

6 lipca 2022, 09:56

Wielki Zderzacz Hadronów, a dokładniej jeden z jego mniejszych eksperymentów – LHCb – zarejestrował nowy rodzaj pentakwarka oraz nigdy wcześniej nie widzianą parę tetrakwarków, w skład której wchodzi nowy typ tetrakwarka. Tym samym rodzina hadronów powiększyła się o trzech egzotycznych członków.


Oto nastolatka zmarła w VII w. w Anglii. Pochodziła z Europy Środkowej i przybyła z elitarną misją

20 czerwca 2023, 11:32

W VII wieku w pobliżu dzisiejszego Cambridge w Wielkiej Brytanii pochowano 16-latkę. Jej pochówek, w którym znaleziono m.in. rzadki przepiękny krzyż ze złota i granatów, odkryto w 2012 roku. Teraz naukowcy zrekonstruowali wygląd młodej kobiety i dowiedzieli się, że przybyła na Wyspy z Europy Centralnej. Rekonstrukcję wyglądu przeprowadził Hew Morrison, który w swojej pracy oparł się na danych o wymiarach czaszek oraz grubości tkanek białych kobiet. Dzięki zaś analizom DNA możliwe było określenie koloru oczu i włosów zmarłej.


Wielki rdzeń z płaszcza Ziemi zdradzi wiele tajemnic z przeszłości naszej planety

13 sierpnia 2024, 11:25

Członkowie Ekspedycji 399 „Building Blocks of Life, Atlantis Massif” wydobyli rekordowo długi, 1286-metrowy rdzeń z płaszcza Ziemi. Odwiert został wykonany za pomocą statku JOIDES Resolution na Grzbiecie Śródatlantyckim. Na tym najdłuższym grzbiecie śródoceaniczym na Ziemi skały z płaszcza znajdują się blisko powierzchni. Mimo więc trudności w wykonywaniu odwiertów pod powierzchnią oceanu, pierwsze próby podjęto już w latach 60. XX wieku.


ChatGPT jak człowiek. Zauważono u niego... dysonans poznawczy

29 maja 2025, 10:30

Jedną z najważniejszych cech sztucznej inteligencji i to taką, która ma powodować, że będzie ona dla nas niezwykle użyteczna, jest obietnica podejmowania przez nią racjonalnych decyzji. Opartych na faktach i bezstronnej analizie, a nie na emocjach, przesądach czy fałszywych przesłankach. Pojawia się jednak coraz więcej badań pokazujących, że wielkie modele językowe (LLM) mogą działać nieracjonalnie, podobnie jak ludzie. Naukowcy z Wydziałów Psychologii Uniwersytetu Harvarda i Uniwersytetu Nowej Południowej Walii oraz Wydziału Nauk Komputerowych Boston University i firmy Cangrade zauważyli u ChataGPT-4o istnienie... dysonansu poznawczego.


Herodium z lotu ptaka© Asaf T.

Odkryto grób Heroda

8 maja 2007, 10:04

Jak poinformował Uniwersytet Hebrajski, izraelscy naukowcy odnaleźli grób legendarnego króla Heroda I Wielkiego. Znajduje się on na obszarze Herodium, twierdzy wybudowanej w odległości 12 km od Jerozolimy.


Teleskop na Księżycu

6 czerwca 2008, 09:51

Pomysł zbudowania teleskopu optycznego na Księżycu bardzo przypadł astronomom do gustu. Ponieważ nie ma tam atmosfery, obraz byłby bardzo ostry, a osiągnięte powiększenia dużo większe niż na Ziemi. Pozostawał tylko jeden problem: jak i jakim kosztem dostarczyć materiały potrzebne do jego zbudowania. Wydaje się, że naukowcom z NASA udało się go rozwiązać z pomocą pyłu księżycowego (regolitu).


Samiec kapturki (Sylvia atricapilla)

Ludzie "stworzą" nowy gatunek ptaków?

4 grudnia 2009, 01:41

Specjaliści zajmujący się ochroną ptaków często przestrzegają, by unikać dokarmiania ptaków w czasie jesieni i zimy. Zwykle zalecenia takie uzasadnia się troską o to, by zwierzęta odleciały w porę na swoje zimowiska. Okazuje się jednak, że konsekwencje dokarmiania mogą być znacznie poważniejsze, włącznie z... wywołaniem specjacji, czyli powstawaniem nowych gatunków.


GreenDroid

Ciemny krzem usprawni elektronikę

3 września 2010, 16:15

Inżynierowie z University of California w San Diego opracowali nowy typ specjalizowanych, energooszczędnych układów scalonych dla smartfonów. Co ciekawe, ich metoda pozwala błyskawicznie zaprojektować chip dostosowany do konkretnej aplikacji.


Tevatron kończy pracę

30 września 2011, 10:41

Tevatron, najbardziej zasłużony dla nauki akcelerator cząstek, przechodzi na emeryturę. Dzisiaj o godzinie 14 czasu miejscowego (godzina 21 czasu polskiego) Pier Oddone, dyrektor Fermilab, które zarządza Tevatronem, wyda polecenie wyłączenia akceleratora na zawsze.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy